Musea

Openluchtmusea in Oostenrijk

Openluchtmusea brengen tussen voor- en najaar verleden van wonen en werken in Oostenrijk aansprekend tot leven, van Kelten en Romeinen tot boeren en molenaars. Overzicht van de beste schatbewaarders van dit culturele erfgoed.

Tirol

Mühlendorf Gschnitz
Mühlendorf

Het molendorp met op de achtergrond de Sandes-waterval © FREN Media, Frits Roest

Dit openluchtmuseum ligt spectaculair aan de voet van de Sandes-waterval in het Gschnitztal (een zijdal van het Wipptal). Met hulp van historische modellen, traditionele handwerktechnieken en oud, gebruikt hout zijn hier onder meer oude graanmolens, smederijen, handwerkplaatsen, alpenhutten, wasmachines, broodbakovens en een kapel nagebouwd. Er zijn geregeld demonstraties oude ambachten, zoals het scheren van schapen of bakken van boerenbrood. Vanaf een uitzichtplatform boven de Sandes-waterval kun je bovendien het hele ‘molendorp’ overzien. Informatie en openingstijden: muehlendorf-gschnitz.at

Museum Tiroler Bauernhöfe
Museum Tiroler Bauernhöfe

In Kramsach krijgen oude, verlaten boerderijen een nieuw leven  © FREN Media, Frits Roest

Op het uitgestrekte terrein van het museum Tiroler Bauernhöfe in Kramsach wandel je in ongeveer anderhalf uur tijd langs 37 boerderijen en bijgebouwen. Je krijgt een goed beeld van de bouwstijlen per Tiroler regio en van het harde leven van de boerenbevolking in het pre-industriële tijdperk. Nu liggen de boerderijen (uit de 13e tot 18e eeuw) prachtig tussen heuvels en bergen. Ze waren vrijwel allemaal verlaten en vaak vervallen toen ze een tweede leven kregen in Kramsach. Het afbreken, verplaatsen en weer opbouwen moet een gigantisch karwei zijn geweest. Informatie en openingstijden: museum-tb.at

Salzburgerland

Freilichtmuseum
Freilichtmuseum Salzburg

Het openluchtmuseum in de buurt van Salzburg © SalzburgerLand Tourismus

In het Salzburger Freilichtmuseum, even buiten de stad Salzburg, staan circa honderd historische gebouwen uit de regio, van boerderijen en brouwerij tot kroeg en school. Het 50 hectare grote terrein kan al wandelend of met de museumtrein worden verkend. Gratis toegang met de Salzburg Card of Salzburger Land Card. Informatie en openingstijden: freilichtmuseum.com

Neder-Oostenrijk

Carnuntum
Carnuntum - Villa Urbana

Carnuntum – Villa Urbana © FREN Media, Frits Roest

Wijnregio Carnuntum was tussen 106 en 308 de hoofdstad van de Romeinse provincie Pannonia Superior. Nu ligt hier een van de grootste Romeinse opgravingssites in Europa.  In het archeologische park Römerstadt Carnuntum zijn op de ruïnes een aantal panden opnieuw opgebouwd – onder meer een imponerend groot badhuis, een stadspaleis en het huis van een oliehandelaar. Zo moet het er 1700 jaar geleden ook uit hebben gezien. Bij die wederopbouw zijn vergelijkbare methodes, werktuigen en materialen gebruikt als in de Romeinse tijd. Informatie en openingstijden: carnuntum.at

Niedersulz
Kruidenierswinkel in mueseumdorp Niedersulz

Kruidenierswinkel in mueseumdorp Niedersulz © Nadja Meister

Het grootste openluchtmuseum van Neder-Oostenrijk gaat terug tot 1979. De authentieke historische architectuur, de kleurrijke plantengroei en de boerderijdieren geven op een terrein van 22 hectare een beeld van het dagelijks leven in een typisch Weinviertel-dorp langs een beek rond 1900. Met onder andere woon- en boerderijgebouwen, werkplaatsen van ambachtslieden, een dorpsplein met het statig jagershuis (in gebruik als museumherberg), kruidenierswinkel, pastorie en kapel. Informatie en openingstijden: museumsdorf.at

Karinthië

Maria Saal
'Bauernstube' in het Openluchtmuseum Maria Saal

‘Bauernstube’ in het openluchtmuseum in Maria Saal  © Landesmuseum Kärnten-Rudolfinum

Dit openluchtmuseum in de gemeente Maria Saal is het oudste in zijn soort in Oostenrijk en toont in totaal 36 objecten uit zes eeuwen, zoals landelijke huizen en boerderijen uit verschillende delen van Karinthië,  evenals voor Karinthië typische pre-industriële installaties uit de 18e en 19e eeuw, zoals floder- en radmolens, een houtzagerij, een kalkoven en een weegbrug. Ook zie je boerderij- en kruidentuinen en verschillende hekvormen. Informatie en openingstijden:  landesmuseum.ktn.gv.at

Burgenland

Dorfmuseum
Museumdorp Mönchhof

Biergarten in museumdorp Mönchhof © FREN Media, Frits Roest

In het plaatsje Mönchhof (regio Neusiedler See-Seewinkel) begon Josef Haubenwallner jaren geleden voorwerpen te verzamelen uit oude boerderijen, werkplaatsen van ambachtslieden, scholen en zelfs kerken – om zo kennis over de manier van leven in de vorige eeuw te behouden. Zijn privéverzameling groeide uit tot het openluchtmuseum Dorfmuseum met ruim dertig gebouwen die elders werden afgebroken en hier weer opgebouwd en ingericht. Je kunt makkelijk een halve dag rond­dwalen door dit ‘dorp in een dorp’, compleet met school, kegelbaan, postkantoor, kruidenier, timmerwerkplaats, kroeg en zelfs een kerk met een klein kerkhof (!). Informatie en openingstijden:  dorfmuseum.at

Dazumal
(wijn)kelder in Openluchtmuseum Bad Tatzmannsdorf

Kellerstöckl: (wijn)kelder © Openluchtmuseum Bad Tatzmannsdorf

Dit openluchtmuseum ligt tussen oude fruitbomen en weilanden midden in Bad Tatzmannsdorf  in zuidelijk Burgenland en brengt het leven van (wijn)boeren in de 18e eeuw tot leven. Je krijgt er een goed overzicht van de historische bouwstijl in dit deel van Oostenrijk. in de Heurigen (wijnlokaal) op het terrein kun je wijnen en regionale gerechten uit Burgenland proeven. Informatie en openingstijden:  dazumal-burgenland.at

Gerersdorf
Huizen met strodak in openluchtmuseum Gerersdorf

Huizen met strodak in Gerersdorf © Wikimedia Commons / Nabor Kisser

Ook dit museum ligt in Zuid-burgenland, nabij Güssing. Je wandelt langs 32 objecten, meestal rietgedekte oude woon- en boerderijgebouwen, voorzien van gebruiksvoorwerpen en landbouwwerktuigen die een uitgebreid inzicht geven in de Pannonische cultuur van de laatste drie eeuwen. Informatie en openingstijden:  freilichtmuseum-gerersdorf.at

Opper-Oostenrijk

Boeren- en openluchtmuseum Mondsee
Openluchtmuseum Mondsee

Oude boerderij in het Openluchtmuseum Mondsee, dat zo geïntegreerd is in het landschap dat het nauwelijks opvalt © FREN Media, Frits Roest

Dit openluchtmuseum toont de vroeger in het Mondseeland veel voorkomende boerderijvorm met bijgebouwen. De Mittertennhof (voor het eerst vermeld in 1416), gebouwd in houten blokbouw, combineert een woonhuis, stal en schuur onder één dak en is volledig ingericht. De bijzonderheid van deze huisvorm is het ontbreken van een rookkanaal. De rook ontsnapt vrij door het dak en droogt het graan dat op de bovenverdieping is opgeslagen. Verschillende bijgebouwen en een rondweg met oude fruitsoorten ronden het geheel af. Op het museumterrein bevindt zich ook het Mondseeland Boerenmuseum. Het is gebouwd als een interpretatie van een modern agrarisch bijgebouw en dient als informatieve entree voor het Rauchhaus. De permanente tentoonstelling biedt een reis door het agrarisch werken in het Mondseeland tijdens de vier seizoenen. Thema’s als bosbouw, graslandbeheer en akkerbouw zijn onderverdeeld in de prehistorie, de pre-industriële periode en de daaropvolgende snelle structuurverandering tot heden. Informatie en openingstijden: museum-mondsee.at

Museumdorp Trattenbach
Info Center van Openluchtmuseum Trattenbach

Infocentrum openluchtmuseum Trattenbach. Het opschrift boven de deur  betekent vertaald: In het dal van de kniepmakers (klapmesmakers), © Wikipedia, 1971markus

In Trattenbach worden al sinds de middeleeuwen messen geproduceerd.  Tijdens een 1,5 kilometer lange themaweg door het huidige museumdorp kom je onder andere langs de Löschenkohl-fabriek, een van de oudste messenmakerijen van Trattenbach en de enige die zijn productie tot op heden heeft kunnen handhaven. Ook is er een museum voor lokale geschiedenis en een houtdraaierij – eveneens nog steeds in gebruik. Informatie en openingstijden: ooemuseen.at

Keltendorp Mitterkirchen
Keltendorp openluchtmuseum Mitterkirchen

Demonstratie oude ambachten in Mitterkirchen – Oud herenhuis  © Gemeinde Mitterkirchen

Het Keltisch dorp Mitterkirchen werd in 1991 geopend op de plaats van een eerdere archeologische opgraving van een begraafplaats uit het Hallstatt-tijdperk. Nu zie je rond 20 gebouwen die een indruk geven van het leven in het Machland 2700 jaar, met onder meer een zomer- en winterhuis, een weefhuis, een houtwerkplaats én een grafheuvel. In het Informatiehuis is onder meer een videopresentatie te zien over de opgravingen die de basis voor de huidige expositie vormen. Informatie en openingstijden: keltendorf-mitterkirchen.at

Stiermarken

Vorau
Openluchtmuseum Vorau

Openluchtmuseum Vorau © FREN Media, Frits Roest

Het terrein van dit museum in Oost-Stiermarken herbergt landelijke gebouwen met originele inventaris, zoals een oude apotheek, een handzetwerkplaats voor boekdrukkunst, een rookhuis, een koolput en een schnapsstokerij. Dit geeft inzicht in de manier van werken en leven in de regio Joglland-Waldheimat in vroegere tijden. Informatie en openingstijden: freilichtmuseum.vorau.at

Stübing
Openluchtmuseum Stübing

Openluchtmuseum Stübing © Universalmuseum Joanneum

In dit museum, een van de tien grootste in z’n soort in Europa, wandel je door heel Oostenrijk, dankzij een honderdtal gebouwen uit de verschillende Oostenrijkse deelstaten en Zuid-Tirol, zowel originele historische panden als replica’s en reconstructies. Je krijgt er dus een omvattend beeld van typische regionale gereedschappen, bouwmethoden en levensstijlen van de boerenbevolking in afgelopen zes eeuwen. Informatie en openingstijden: museum-joanneum.at/freilichtmuseum

Vorarlberg

Villa Rustica
Villa Rustica

Resten van een Romeins landgoed in Rankweil © Vorarlberg Tourismus

Dit mini-openluchtmuseum in Rankweil (het hele jaar door gratis toegankelijk) nabij Feldkirch toont drie gebouwen (twee huizen en een badhuis) van een Romeinse landgoed, dat hier van de 1e tot de 5e eeuw na Christus werd bewoond. Tussen de resten van de funderingen van het hoofdhuis is een loopplatform opgericht. Tekstpanelen geven informatie over de geschiedenis van het voormalige landgoed en de functies van de afzonderlijke gebouwen. In een vitrine zie je een deel van vondsten, waaronder wapens, munten, broches, keramiek en een wijnzeef. rankweil.at

Zomers familieuitje

Openluchtmusea geven inzicht in bouwstijlen, gereedschap en levenswijze in verschillende regio’s van Oostenrijk. Extra leuk wordt dit (familie)uitje op dagen dat het leven in vroegere tijden letterlijk tot leven komt via demonstraties van oude ambachten of speciale evenementen. Kijk op de websites van de verschillende musea voor een overzicht van activiteiten én de exacte openingstijden.




Jasmin Riener
Burcht Laudeck
Oostenrijkse woning
Troadkasten
Neusiedlersee
Poort van het concentratiekamp
Palmenhaus Schönbrunn
Vesting NaudersTirol Werbung
Rosenburg
© Visit Klagenfurt
Donauauen
Karlskirche
Gurker altaar© Oostenrijk Magazine
Schloss Hof
Eisriesenwelt
Hohensalzburg
Zwergerlgarten
Rattenberg© Oostenrijk Magazine
Altfinstermünz
Schloss Grafenegg
Friedhof St Marx
Schwarze Mander
Schloss Eggenberg
Stift Admont
Schloss Ambras
Carnuntum - Villa Urbana
Onderaards meer in de zoutmijn© Kossmann