Traditie & Gebruiken

Lederhose

Tekst: Emely Nobis

Lederhose

Haar exacte leeftijd is onbekend, maar al in reisverslagen uit het begin van de 18e eeuw wordt de Lederhose beschreven als werkkleding van boeren en jagers in de Alpenregio’s. Aanvankelijk kwam het leer vooral van geiten, schapen en runderen, want de jacht op wilde dieren was een privilege van de adel. Inmiddels worden de betere broeken gemaakt van de huid van roodwild.

Als traditionele beenbekleding van het eenvoudige volk werd de Lederhose in de 19e eeuw meer en meer verdrongen door de toen modieuze lange katoenen broeken en loden kniebroeken. Dat ze desondanks overleefde, is mede te danken aan de Oostenrijkse keizer Franz Joseph I (1830-1916). Tijdens de jacht ging hij altijd gekleed in knielange leren broek, om zo te laten zien dat hij een ‘man van het volk’ was. Een neveneffect was dat hij de Lederhose verhief tot passend kledingstuk voor adel en gegoede burgerij.

In dezelfde tijd begonnen ook klederdrachtverenigingen zich te roeren. Door in Lederhose naar de kerk te gaan of erin op te treden tijdens feesten introduceerden ze de broek buiten het platteland. Ze legden ook de talrijke regionale verschillen in bijvoorbeeld kleur, vorm en geborduurde versierselen nauwgezet vast.

Haar grote doorbraak kreeg de Lederhose na de Eerste Wereldoorlog, toen toeristen massaal goedkope imitaties begonnen aan te schaffen. Na de Tweede Wereldoorlog was het dragen van Lederhosen in grote delen van Oostenrijk en Duitsland lange tijd not done door de associatie met de nazi’s, die het kledingstuk als symbool van hun ideologie hadden misbruikt. Ook de concurrentie van de robuuste spijkerbroek deed de Lederhose geen goed. Toch wint ze juist bij jongere generaties weer aan populariteit. Ga maar na. Lederhose, bretels, kniekousen en Haferl (werkschoenen) en je bent – zeker voor een dame in Dirndl – altijd het heertje.

Hoe wordt een ambachtelijke Lederhose gemaakt? Lees hier een interview met Lederhosenmacher Christian Raich.