Taal & Mores

Na corona

Tekst: Frits Roest

Wat cijfers betreft lijkt Oosten­rijk de coronacrisis relatief goed te doorstaan. Ondanks de ligging in het epicentrum van de Europese pandemie is het aantal geïnfecteerden en doden beperkt gebleven. De reputatieschade voor het toerisme is echter enorm, met name door de vele buitenlanders die in de vaak overvolle après-ski bars in toerisme-hotspots als het Tiroolse Ischgl, Sölden en Zillertal besmet zijn geraakt en het virus van daaruit mee naar huis hebben genomen. Door dit drama wordt een al langer lopende discussie over de (on-)wenselijkheid van massatoerisme nu versneld, zo lijkt het. Ingrid Felipe van de Groene Partij, tevens minister van milieu en duurzaamheid in Tirol, trapte af met een pleidooi voor minder après-ski, Hüttengaudi, beddenburchten en pistenkilometers en meer duurzaam, zacht toerisme. Ze kreeg al snel bijval van de Tiroolse Landeshauptmann (minister-president) Günther Platter van de normaal gesproken niet om haar milieustandpunten bekendstaande ÖVP (vergelijkbaar met het CDA). Ook Platter vindt het tijd om afscheid te nemen van het denken in records: de meeste overnachtingen, de langste skischommel, de snelste en grootste gondel… De crisis moet volgens hem worden aangegrepen om nieuwe wegen in te slaan. De 15,3 miljoen euro die de deelstaat onlangs nog eens extra ter beschikking stelde om de toeristische sector in deze moeilijke periode te steunen, zijn dan ook geoormerkt voor het verbeteren van fiets- en wandelpaden en het steunen van berghutten, kleine hotels en private verhuurders van appartementen of kamers – om zo alvast een eerste stap in de minder massale richting te zetten. Tirol wil zo ook tegemoetkomen aan kritiek bij steeds grotere delen van de eigen bevolking. Daar is de acceptatie van het massatoerisme al langer verdwenen door alle negatieve bijeffecten: milieuvervuiling door de overmaat aan verkeer, constante geluidsoverlast van opgevoerde motoren in de zomer, dronken après-skiërs in de winter, tweede huizen die een groot deel van het jaar leeg staan terwijl de eigen, jonge bevolking geen woning kan vinden of betalen…

Eigenlijk gaat het om de eeuwige discussie tussen degenen die toerisme primair zien als Umsatzbringer (en er meestal ook het meest van profiteren) en degenen voor wie het vooral een Umweltzerstörer is. Het is afwachten of er echt een koerswijziging zal plaatsvinden. Hoe dan ook zal de weg terug lang en moeilijk zijn en moeten gasten eerst überhaupt terug willen komen.

Wie wil ervaren hoe mooi Tirol een kwart­eeuw geleden nog was (en hopelijk op meer plekken weer kan worden) moet naar Oost-Tirol: een van onze favoriete vakantie­gebieden. Daar hebben de inwoners al heel vroeg erkend welke natuurschat ze in handen hadden. Die delen ze weliswaar graag met toeristen, maar liever niet met te veel en al helemaal niet met de Halli Galli /Leve de lol-types. Anders vinden ze er zelf geen lol meer aan.