Sneeuwkogel

Tekst: Emely Nobis

Vul een glazen of kunststof bol met water en vlokjes. Schud totdat de vlokjes   vrolijk dwarrelen en vervolgens als sneeuw neerdalen over de microkosmos in de bol. Het is nostalgie puur en het principe lijkt simpel, maar de sneeuwkogel moest natuurlijk wel eerst worden uitgevonden. Met gevulde glazen kogels werd al sinds de 16e eeuw geëxperimenteerd. Het patent voor de eerste echte ‘Glaskugel mit Schnee-Effekt’ ging echter naar Erwin Perzy I (1876-1964), chirurgisch instrumentenmaker en uitvinder te Wenen. Waarom zijn sneeuwkogel zo anders was?

In elk geval kwam hij als eerste op het idee om het water in de bol te verrijken met stoffen die het licht mooi reflecteren. Hij gebruikte daarbij stukjes ertskristal, die mooi langzaam bleken neer te dwarrelen en hem aan sneeuw deden denken. Een vriend had een miniatuur-model van de pelgrimskerk te Mariazell gemaakt, Perzy stopte die in zijn waterbol en de sneeuwkogel was geboren. In 1900 opende Perzy samen met zijn broer Ludwig een fabriek in Wenen. De hier geproduceerde sneeuwkogels waren zo’n succes dat Perzy in 1908 zelfs een lintje kreeg van keizer Franz Joseph I.

Nog steeds laat niemand de sneeuw zo mooi dwarrelen als de familie Perzy, waar Erwin Perzy III het bedrijf nu in derde generatie leidt. Tegenwoordig zijn er meer dan honderdvijftig tafereeltjes in productie, van sneeuwlandschap tot Wiener Prater, van ballerina tot Bambi. Een deel ervan valt te bewonderen in het museum op het fabrieksterrein, waar ook de voormalige werkplaats van Erwin Perzy  I in ere wordt gehouden. Al is de sneeuw inmiddels van kunststof en worden de tafereeltjes geperst, toch vergt de productie nog steeds veel handwerk. Een tiental medewerkers maakt elk jaar zo’n 200.000 kogels voor klanten uit heel de wereld. Kleine, verstilde werelden om bij weg te dromen.

viennasnowglobe.at