Rood Wenen

Museum over ‘socialistische’ architectuur

Bij de Weense gemeenteraadsverkiezingen van 1919 kregen de socialisten een absolute meerderheid. De architectonische erfenis van dit ‘Rood Wenen’ is nog overal in de stad zichtbaar. Ook in een museum.

Karl-Marx-Hof © Wikimedia commons, BAWG

Wie door Wenen wandelt, moet het wel opvallen. Overal in de stad kom je langs wooncomplexen die met grote letters op de gevel vermelden: ‘Gebouwd door de stad Wenen in het jaar…’

Toen de socialisten bij de eerste vrije verkiezingen na de val van de monarchie (in mei 1919) de absolute meerderheid behaalden, wilden ze als eerste de grote woningnood en de erbarmelijke leefomstandigheden onder de arbeidersklasse aanpakken. Ze begonnen een omstreden luxebelasting te heffen en bouwden tot 1934 maar liefst 60.000 woningen en tal van sociaal-culturele, vrijetijds- en gezondheidsinstellingen.

Opvallend zijn de bijna imperiale proporties van de complexen. De Karl-Marx-Hof in Heiligenstadt, in 1930 officieel geopend, is met een lengte van 1100 meter zelfs een van de langste gebouwen ter wereld en omvat behalve appartementen ook wasserijen, speeltuinen, baden, winkels, een kliniek, een apotheek, een postkantoor en aan de achterkant een grote tuin.

Gezamenlijke gymlessen

De socialisten wilden het volk ook verheffen en dus was paternalisme nooit ver weg in het Rotes Wien. Zo mocht er in de eigen woning niet worden gewassen en werden er gezamenlijke gymlessen georganiseerd. Een permanente expositie in de Waschsalon van de Karl-Marx-Hof (met op de begane grond nog steeds een wasserette) belicht de geschiedenis van dit Rode Wenen van 1919-1934 én van 1934-1945.

De Waschsalon in de Karl Marx Hof (Halteraugasse 7) is bereikbaar met metro U4, op enkele minuten lopen vanaf het eindstation (halte Heiligenstadt). Het museum organiseert op zondagen ook rondleidingen door de Karl-Marx-Hof, telkens om 13.00 uur vanaf het metrostation Heiligenstadt. dasrotewien-waschsalon.at

Meer over het ‘Rode Wenen’: dasrotewien.at