Beroemde Oostenrijkers

Architect Margarete Schütte-Lihotzky

Frankfurter Küche

© Wikimedia commons

Toen Margarete Schütte-Lihotzky (1897-2000) de moeder aller inbouwkeukens ontwierp, had ze zelf nog nooit gekookt. Ze at thuis in Wenen bij haar moeder of ging naar het Wirtshaus. ‘Ik ontwierp de keuken als architect, niet als huisvrouw’, zei ze in een interview bij haar 100ste verjaardag.

Toch is haar compacte Frankfurter Küche (1,87 x 3,44 meter) een wonder van functionaliteit. Voor het eerst werd de opbergruimte in de wanden geïntegreerd. Door de glazen schuifdeurtjes van de bovenkastjes kon de gebruiker meteen zien wat waar stond. De keuken had verder onder meer kruidenrekjes, wandhaken, een opklapbare strijkplank, een dubbele spoelbak en 18 aluminium voorraadbakjes met handvaten. Schütte-Lihotzky ontwierp haar keuken voor een sociaal woningbouwproject in het Duitse Frankfurt am Main, bedoeld om de enorme woningnood op te lossen. Stadsarchitect Ernst May had haar benaderd omdat haar eerdere ontwerpen voor sociale woningbouw hem bevielen. Tussen 1926 en 1930 werd de Frankfurter keuken in de huidige Ernst-May-Siedlung in maar liefst 10.000 woningen ingebouwd. Velen zijn er nog steeds in gebruik. De kastjes waren aanvankelijk bijna altijd petrolblauw omdat dit vliegen zou weren.

Margarete Schütte-Lihotzky

Schütte-Lihotzky, de eerste vrouwelijke architectuurstudent ooit aan de Weense Kunstgewerbeschule, werd in 1939 lid van de Oostenrijkse communistische partij en sloot zich tijdens de oorlog aan bij het verzet tegen het naziregime. In Oostenrijk kreeg ze pas laat erkenning: in 1978 een medaille voor haar verzetswerk en in 1980 de Architectuurprijs van de stad Wenen. Ze ontwierp heel veel meer, maar haar naam is voor altijd verbonden aan de Frankfurter Küche. Het ontwerp is in museumcollecties wereldwijd opgenomen. Een origineel is te zien in het Ernst-May-Haus in Frankfurt. ernst-may-gesellschaft.de

Meer over Margarete Schütte-Lihotzky: schuette-lihotzky.at

Schütte-Lihotsky’s laatste woning in Wenen (Franzensgasse 16/40) – waarvan ze zelf het interieur heeft ontworpen en waar ze dertig jaar heeft gewoond – staat onder monumentenzorg en is vanaf maart 2022 toegankelijk voor bezoekers.