Natuurjuweel Montafon

Tekst: Emely Nobis / Fotografie: Frits Roest

De sneeuw is gesmolten, het groeit en bloeit in Montafon. Wandelaars kunnen ’s zomers hun hart ophalen in dit Alpendal, omgeven door drie bergketens: in het noordwesten de kalkrotsen van de Rätikon. In het zuiden de deels vergletsjerde Silvretta. En in het noordoosten het idyllische Verwall-gebergte. ‘Montafon, ­vijand van de naaldhak’ luidt de slagzin waarmee de regio toeristen werft. En dat is niet voor niets. Door de grotendeels ongerepte natuur lopen ruim duizend kilometer bewegwijzerde wandelwegen: van licht tot behoorlijk uitdagend.

Wij gaan op pad vanuit Gargellen, het hoogst gelegen dorp in Montafon aan de voet van de 2770 meter hoge Madrisa. De lokale ondernemers kiezen voor kleinschaligheid en kwaliteit, tegen massatoerisme. Pistes en bergliften zijn bescheiden in het landschap geplaatst, zonder het blikveld te domineren. Kortom: een perfect uitgangspunt om deze regio te verkennen. Montafon is mede zo’n aantrekkelijk wandelgebied dankzij de vele skiliften, die tussen juni en oktober volop in bedrijf zijn. Ze maken het mogelijk om zonder al te veel inspanning hoog in de bergwereld door te dringen, ook voor minder geoefende wandelaars

Smokkelpad

Vanuit het dalstation in Gargellen brengt een berglift ons in acht minuten tijd naar het 2.130 meter hoge Schafberg­plateau. Hier maken we een rondwandeling over een oud, met puin bezaaid smokkelpad in het grensgebied tussen Oostenrijk en Zwitserland. Via een voormalig douanehuisje dat de grens met Zwitserland markeert, klimmen we naar het hoogste punt op 2.477 meter. Met name het laatste stuk is pittig, maar de beloning is een weids uitzicht over de imposante, ruwe bergen aan Oostenrijkse en Zwitserse zijde.

Na een afdaling bereiken we het Gafiermeer, dat als een groenblauw oog in het landschap ligt. Een mooi rustpunt, voordat we het laatste stukje klimmen en vervolgens teruglopen naar het Schafburgplateau. Hier, op het panoramaterras van restaurant Schafberg Hüsli, bestellen we ‘Käsknöpfle met sura kees’. Deze regionale specialiteit is een verse pasta (in de vorm van knoopjes) met gesmolten, lichtzure kaas. Het gerecht wordt met knapperige gefrituurde uiringen opgediend in een nog dampend smeedijzeren pannetje. Een perfecte afsluiting van de stevige wandeling.

De route langs het smokkelpad kent meerdere versies, voor volwassenen en kinderen, korter en langer. schmugglerland.com

Romantische route

Bergfrühstücksbuffet

Een wandelvakantie in de bergen is niet compleet zonder een ‘Bergfrühstuck’. In Latschau bij Tschagguns brengt de Golmer-berglift ons omhoog naar Gasthaus Matschwitz bij het tussenstation. Op het riante panoramaterras schuiven we aan bij het verwenbuffet met verschillende soorten worst en kaas, kwark, honing, jam, muesli en typische Vorarlberger ‘Brösl’ (geweekte en vervolgens krokant gebakken griesmeel) met appelmoes. De kok bij de buitenkeuken vraagt hoe we ons ei willen. Een kelner brengt brood en koffie. Innerlijk gesterkt beginnen we een uur later aan de Gauentaler AlpkulTour, een themaweg van 12,7 kilometer met op verschillende plaatsen sculpturen van de Montafoner kunstenaar Roland Haas. Ze vertellen allemaal iets over de landbouw in de regio. Het almenlandschap waar je in Montafon doorheen wandelt, kan alleen overleven dankzij de vele boeren. Zonder de grazende koeien en de bomen snoeiende boeren zouden de weiden binnen de kortste keren door bossen zijn overwoekerd.

De Gauertaler AlpKulTour blijkt ontspannen wandeling met fraaie uitzichten over goed begaanbare paden. We stappen over stroompjes van bergbeken. Sommige rotsblokken zijn door het water zo uitgesleten dat er natuurlijke bloembakken zijn ontstaan. De steile grashellingen die we passeren zijn romantisch begroeid met alpenrozen, jeneverbesstruiken, blauwe en gele gentiaan, berg­anemonen, orchideeën en veel meer kleurigs. We horen het schrille fluiten van een bergmarmot, maar zien haar helaas niet. Wel stuiten we op een stinkzwam met een perfect gladde, goudkleurige hoed.

Halverwege de dag bereiken we de grote Lindauerhütte, nietig gelegen onder de enorme wanden en pieken van de Drei Türme, drie markante bergtoppen van kalksteen. De hut heeft een mooie, informatieve Alpentuin en is beroemd om z’n Kaiserschmarn, een machtige pannenkoek met rozijnen en pruimencompote (Zwetschenröster). Wij bestellen samen één portie en generen ons niet: het is in Oostenrijk heel normaal om een dessert te delen. Gewoon om twee vorkjes vragen. Later wandelen we langs de flink stromende Alvierbeek door een met weiden en boerderijen bezaaid dal naar het Gauertalhaus. Vanaf hier is het nog een uurtje lopen naar ons uitgangspunt. Maar op het terras van deze eenvoudige hut genieten we voorlopig nog van de langzaam ondergaande zon, de vriendelijke bediening en het biologische bier.

Langs de bergkam

Blik op het Silvretta-Massief

Onze derde tocht begint in Schruns, met bijna vierduizend inwoners de belangrijkste stad van Montafon. In een cabine van de Hochjoch Bahn en daarna een stoeltjeslift gaan we omhoog naar de Sennegrat. Vanaf het bergstation lopen we in korte tijd naar de Wormser Hütte, uitgangspunt voor een rondwandeling langs het Hochjoch. De hoogteverschillen zijn niet groot, maar een vaste tred en een goed evenwichtsgevoel zijn wel nodig op deze route langs de bergkam, met uitzicht op de toppen van het Silvrettamassief, richting Piz Buin en andere majesteitelijke toppen. Terug in de Wormser Hütte, eigendom van de Alpenvereniging, drinken we een biertje op het terras en kijken we naar de paragliders die vanaf de naastgelegen startbaan aan kleurige schermen richting dal glijden. Voordat we zelf afdalen kijken we door de verrekijkers bij de liften nog één keer naar de bergketens. In de lens verschijnen telkens de namen van de verschillende toppen die we zien. Een slimme manier om een goed overzicht te geven!

In Schruns hebben we nog tijd voor een wandeling door dit stadje met leuke winkeltjes, een mooi raadhuis en supermarkten. We eindigen bij Hotel Taube aan het kerkplein. In 1924 nam de toen nog onbekende schrijver Ernest Hemingway hier met vrouw en zoon zijn intrek. Hij werd verliefd op de bergen van Montafon en verbleef er twee winters om te skiën, te schrijven en veel bier te drinken. In het hotel staat nog steeds de grote ronde tafel waaraan hij kaart speelde, met het voor Vorarlberg typerende houtsnijwerk. Op zonnige dagen zat hij in de tuin onder de kastanjebomen. Daar drinken ook wij een weemoedig laatste bier. Net als Hemingway zijn we een beetje verliefd geworden op Montafon.

Openingstijden en wandelmogelijkheden Hochjochbahn: silvretta-montafon.at