Pillerseetal
WaiWi: Korte langeafstandsroute
Tekst: Emely Nobis / Beeld: Frits Roest
Lieflijke bergmeren en almen naast ruwe kalkformaties en bossen… geen betere manier om het afwisselende landschap van het Tiroolse Pillerseetal te verkennen dan de WaiWi. Deze 50 kilometer lange wandelroute doorkruist bijna het hele dal en is vernoemd naar het vertrekpunt in het dorp Waidring en het hoogste punt: de top van de Wildseeloder op 2118 meter. Aan de voet van deze berg, in het plaatsje Fieberbrunn, is de tocht na drie dagen alweer volbracht.
De WaiWi is een ideale testcase voor wie nog nooit een langeafstandswandeling heeft gelopen. Ook al is hij relatief kort, je kunt wel ervaren hoe het is om met bagage te lopen en in een berghut te overnachten. De middelzware route is bovendien niet alleen geschikt voor fanatieke bergwandelaars. Je kunt meerdere varianten lopen en daarbij dankzij een alternatieve route door het dal (eerste dag) en het gebruik van bergliften (tweede en derde dag) flinke stukken afkorten. Al is het dan nog steeds geen gemoedelijk wandelingetje, het maakt de tocht wel een stuk toegankelijker. Geen excuus dus: De paden op, de bergen in, vooruit met flinke pas…
Dag 1: Waidring – St. Jakob in Haus: 16 km, 420 hoogtemeters
Onze korte langeafstandswandeling – goed gemarkeerd met groene WaiWi-stickers op richtingwijzers – begint in het centrum van Waidring. We hebben dit dorp met veel historische gebouwen en boerderijen gisteren na aankomst al verkend. Waidring was vroeger een belangrijk knooppunt voor reizigers die per postkoets onderweg waren tussen Salzburg en Tirol. De rustieke Gasthof Post, waar beroemdheden als Wolfgang Amadeus Mozart en keizer Franz Joseph logeerden, is het vertrekpunt van de WaiWi. In onze rugzakken hebben we de minimale bagage voor drie dagen én ieder de noodzakelijke twee flessen water.
We wandelen de huisberg (Hausberg) op, meteen een pittige klim door een mooi gemengd bos. Vanaf de top heb je normaal gesproken een weids uitzicht over het dal en op het verderop gelegen plateau Steinplatte, maar vandaag vertroebelt laaghangende nevel onze blik. Door de Weissbach-kloof langs een snelstromende beek lopen we door tot aan Alpengasthof Oberweissbach – de eerste pleisterplaats op de route. Omdat het er niet naar uitziet dat de nevel snel zal oplossen, besluiten we gebruik te maken van de mogelijkheid om vanaf de voet van de Hausberg een alternatieve route door het dal te volgen, te herkennen aan blauwe WaiWi-stickers op de richtingwijzers.
Vanaf een kapelletje dalen we af naar de kleine, gotische pelgrimskerk Sankt Adolari (uit 1404). Daar steken we de straat over en bereiken we al na een paar minuten de met rietkragen omzoomde uitlopers van de naamgever van het dal: de Pillersee. Met 1.6 kilometer lengte is dit het grootste meer in de omgeving, maar het water is zelfs hartje zomer met maximaal 18 graden tamelijk koud. Toch is het een geliefd uitje. Rondom het meer kun je heerlijk wandelen en fietsen (deels door een parkachtig landschap, deels door een beschermd natuurgebied). Wie het water op wil, kan bij Seerestaurant Blattl een roeiboot of waterfiets huren.
We genieten volop van onze wandeling langs het groenblauwe water en door velden, bossen en weiden. In de verte zien we de toren van de parochiekerk van St. Ulrich am Pillersee en in de wijk Schwendt van dit plaatsje komen onze alternatieve route en de hoofdroute weer bij elkaar. Vlak voor het einddoel wacht nog een bijzonder kleinood: het gehucht Flecken met pittoreske oude boerderijen rondom een dorpsbron. Als we korte tijd later St. Jakob in Haus bereiken, strijken we neer op het levendige terras van restaurant Bergblick bij het dalstation van de lift naar de Buchensteinwand. We vinden het niet erg dat we de comfortabele route door het dal hebben genomen. Al is het maar omdat we de langere bergroute zo voor een volgende keer tegoed houden.
Tips op dag 1
- Waidring heeft een lange geschiedenis van klokkengieten. Nog steeds zijn er twee kleinere klokkengieterijen in het dorp, die vooral koebellen en klokken voor kapelletjes en musici produceren. Meer over Waidring als ‘Glockendorf’: glockendorf.tirol
- Een geliefd uitstapje vanuit Waidring is het Triassic Park op de Steinplatte, met onder meer een zandstrand met spellen en attracties en een expositie over sauriërs en andere uitgestorven dieren, sommige levensgroot nagebouwd. Op het plateau zelf kun je wandelen, mountainbiken en klimmen. Er zijn diverse bergrestaurants en een uitzichtplatform. De Steinplatte is bereikbaar met de Bergbahnen Steinplatte.
- Overnachten in Waidring? De Sendlhof biedt moderne Alpenchic, wellnessfaciliteiten en een goede keuken. Grünwaldweg 10 in Waidring, hotel-sendlhof.at
- Wellnesshotel Waidringer Hof, lid van de Best Alpine Wanderhotels, richt zich specifiek op actieve/sportieve vakantiegangers. Dorfstraße 16 in Waidring, waidringerhof.com
- Overnachten in St. Jakob im Haus? Een goed adres is familie- en natuurhotel Kitzspitz met prima wellnessvoorzieningen in, nabij het beginpunt van etappe 2 van de WaiWi, aan de voet van de Buchensteinwand. Reith 18 in St. Jakob in Haus, kitzspitz.at
- Eten & Drinken tijdens deze etappe kan onder meer bij Alpengasthof Oberweißbach (Weißbach 2 in Waidring, alpengasthof-waidring.tirol), Seerestaurant Blattl (Niedersee 2, in St. Ulrich am Pillersee, blattl.eu) aan de Pillersee en aan het einde van de dag bij restaurant Das Bergblick naast het dalstation van de Bergbahnen in St. Jakob in Haus (bergbahn-pillersee.com)
Dag 2: St. Jakob in Haus – Wildseeloder: 17 km, 1700 m stijgen, 671 m dalen
Hoewel we gisteravond in ons hotel Kitzspitz uit voorzorg de sauna in zijn gegaan, is de beklimming van de Hausberg gisteren toch in onze spieren gaan zitten. Voor de huidige etappe staan acht uur gepland en om zeker te zijn dat we ons einddoel van vandaag – de schuilhut Wildseeloderhaus – bereiken, gaan we per gondel naar de Buchensteinwand: dat scheelt meteen twee uur klimmen.
Dé attractie op de 1456 meter hoge Buchensteinwand is het houten Jacobskruis, 30 meter hoog met bovenin een uitzichtplatform. Wij vinden het panorama vanaf de voet van het kruis al overweldigend genoeg. Nadeel van het luie ritje omhoog, realiseren we ons nu, is dat onze wandeling begint met een pittige afdaling. We lopen eerst richting Tennalm en slaan dan net boven het liftstation linksaf naar de wijk Buchau in Fieberbrunn. Het is glibberig en ook losse stenen en wortels maken dat we blij zijn met onze wandelstokken. Eenmaal beneden lopen we een stukje langs de weg en ‘liften’ we vervolgens weer van het dal- naar het middenstation Steuböden.
Wie wil, kan vanaf hier overstappen op de gondel naar het bergstation op de Lärchfilzkogel. Wij wandelen verder over de zogeheten Krottenweg, veelal door een bos over een niet moeilijk maar wel redelijk steil pad. Bij aankomst op de Lärchfilzkogel vormt de blik op de Wilde Kaiser, de Loferer bergen en de Buchsteinwand met Jakobskruis de beloning voor de inspanning. Vanaf hier wordt het landschap weidser en op enig moment komt ons een kudde koeien tegemoet die zo te horen onder protest vanaf de almen naar het dal wordt gedreven.
Bij de Wildalm – een kaasmakerij waar we op het terras een glas karnemelk drinken – vertellen ze dat het de moederkoeien zijn. De jonge dieren mogen nog een of twee weken boven blijven, maar afhankelijk van de weersverwachting zullen ook zij uiterlijk eind september afdalen.
We hebben ons einddoel bijna bereikt, maar de laatste klim naar het Wildseeloderhaus – dat we al van verre zien liggen – blijkt nog een hele uitdaging. Het pad is rotsig (we moeten soms flinke stappen nemen) en biedt weinig schaduw op deze zonovergoten dag. Gelukkig is het er ook breed, want het blijkt onverwacht druk met ‘tegenliggers’. Later horen we dat veel dagjesmensen de lift naar de Lärchfilzkogel nemen en dan vanaf het bergstation in ongeveer één uur tijd naar het Wildseeloderhaus lopen om er te lunchen. Nu, aan het einde van de middag, zetten ze de pas erin om het laatste gondelritje omlaag niet te missen. Gelukkig geeft iedereen elkaar de ruimte waar dat nodig is.
Als we bij het met houten Schindel (dakplaatjes) gedekte Wildseeloderhaus aankomen, zijn de dagjesmensen vrijwel allemaal vertrokken en hebben we met een tiental andere gasten het rijk alleen. De schuilhut ligt idyllisch direct aan de bijna zwartblauwe Wildseelodersee, ingeklemd tussen de bergen Wildseeloder en Henne. We wandelen een stuk langs het meer, drinken een bier op het terras, genieten van het uitzicht en de stilte – bergidylle puur – en eten later heerlijke met daslook gevulde Teigtaschen (een soort ravioli). De sfeer is gemoedelijk en na het eten wacht zelfs een potje mens-erger-je-niet, want dat bordspel – in geen eeuwen gespeeld – vinden we in een kast. We genieten volop van onze avond zonder tv of mobiele telefoon, want al is er wel wifi in de hut: het past hier simpelweg niet.
Tips op dag 2
- Het Jacobskruis op de Buchensteinwand, een constructie uit hout, staal en glas, werd in 2014 opgericht. Het heeft een panoramaplatform op het dak en binnen vier ‘kamers’ van waaruit je een 360 graden-uitzicht over de omgeving hebt. bergbahn-pillersee.com
- Het Wildseeloderhaus op 1894 meter (foto links) werd in 1892 geopend. De schuilhut van de sectie Fieberbrunn van de Oostenrijkse Alpenvereniging is altijd van steen geweest, want stenen waren in de omgeving meer voorhanden dan hout. wildseeloderhaus.at
Dag 3: Wildseelodersee – Fieberbrunn: 11,2 km, 320 m stijgen, 1.378 m dalen
De derde etappe van onze wandeltocht is relatief kort, maar begint wel met de klim naar het hoogste punt: de 2118 meter hoge top van de Wildseeloder. We zijn al vroeg wakker en onze tweepersoons Zirbenkamer doet z’n naam – Morgenrot – eer aan. Vanuit het venster zien we hoe de opgaande zon de lucht rood kleurt, nadat de sterrenhemel eerder die nacht dankzij het ontbreken van lichtvervuiling ook al zo’n indrukwekkend schouwspel bood.
Gesterkt door een bergontbijt gaan we op pad. We laten het meer achter ons en lopen over een steile flank en via een ‘poort’ in de rotsen over de grasrijke zuidelijke bergkam naar het Gipfelkreuz. Het is gesmeed uit het laatste staal van het Pillerseetal, als blijvende herinnering aan de mijnbouwgeschiedenis van de regio. Na een 360-graden-rondblik – het hoogste punt blijkt inderdaad een hoogtepunt – dalen we over de Seenieder- en Wildalm weer af naar Fieberbrunn.
We hadden onderweg willen lunchen bij bergrestaurant Wildalpgatterl vanwege het warm aanbevolen zelfgemaakte steenovenbrood hier, maar helaas is het Ruhetag. Gelukkig is restaurant Steuböden bij het middenstation van de Fieberbrunn Bergbahnen wel open: zonder Kaspressknödelsoep zou onze bergtocht niet compleet zijn. Daarna slaan we kort voor de Speichersee, naast de zomerrodelbaan, linksaf richting ‘Brent’ en Lauchsee en bereiken we al snel ons eindpunt in Fieberbrunn. De naam van het grootste dorp in het Pillerseetal is trouwens samengesteld uit de woorden ‘Fieber’ (koorts) en ‘Bründl’ (Tirools voor fontein) en gaat terug op een legende over een geneeskrachtige bron hier.
In de bus van Fieberbrunn naar Waidring – waar de auto op ons wacht – hebben we tijd om te evalueren. Conclusie: In slechts drie dagen tijd hebben we het hele palet aan bergbelevenissen kunnen doorlopen: een flink aantal hoogtemeters met soms pittige en steile passages, een overnachting in een berghut, adembenemende panorama’s… Tegelijk hadden we telkens het veilige gevoel dat we de route bij slecht weer, onvoldoende conditie of extreme spierpijn konden afbreken of afkorten. Ervaren langeafstandswandelaars vinden deze middelzware route wellicht te kort en te weinig uitdagend. Genotswandelaars zoals wij, met een goede conditie en zonder hoogtevrees, komen juist volop aan hun trekken.
Tips op dag 3
- Berggasthof Wildalpgatterl (Almen 57 in Fieberbrunn), is aangesloten bij de vereniging KochArt Tirol: een groep gastronomen in de Kitzbüheler Alpen die op hoog niveau koken met regionale producten.
- Restaurant Steuböden (Almen 56 in Fieberbrunn) ligt bij het middenstation van de Fieberbrunn Bergbahnen.
- Meer over wandelroutes, accommodaties en openingstijden bergliften in Fieberbrunn: fieberbrunn.com
WaiWi: Overige praktische tips
- De WaiWi kent twee varianten. De basisvariant (herkenbaar aan de groene WaiWi-stickers op richtingwijzers) telt 50 kilometer en 3200 hoogtemeters. De door ons gelopen alternatieve route op dag 1 (herkenbaar aan de blauwe WaiWi-stickers) is bijna 6 kilometer (1850 hoogtemeters) korter. Op dag 2 en 3 kan de WaiWi deels met liften worden afgekort. Wie geen gebruik wil maken van bergliften maar de etappe 2 toch aan de lange kant vindt, kan deze desgewenst opsplitsen en de eerste dag van St. Jakob in Haus naar Fieberbrunn lopen en de dag erna van Fieberbrunn naar het Wildseeloderhaus. Routebeschrijving en informatie: waiwi.at
- De WaiWi is vanwege de soms steile klim omhoog en afdalingen alleen geschikt voor fitte, tredvaste wandelaars zonder hoogtevrees. De beste wandeltijd is van medio juni tot eind september.
- Je auto kun je in Waidring gratis laten staan op de parkeerplaats Hausberg. Vanaf het eindpunt in Fieberbrunn rijdt bus 8302 terug naar Waidring. Dienstregeling: vvt.at
- Het Pillerseetal maakt deel uit van de vakantieregio Kitzbüheler Alpen en ligt op de grens van Tirol, Beieren en het Salzburgerland. De regio omvat de vijf gemeenten Waidring, St. Ulrich am Pillersee, St. Jakob in Haus, Fieberbrunn en Hochfilzen. Algemene informatie over accommodaties, gastronomie, wandel- en fietsmogelijkheden, attracties, evenementen en de PillerseeTal Card (voor gratis openbaar vervoer en korting op liften en toegangsprijzen) bij het toerismebureau: Dorfplatz 1 in Fieberbrunn, pillerseetal.at of kitzbueheler-alpen.com
Slow Villgratental
Winterwandeldorp
Kals am Großglockner
Gradonna Mountain Resort
Ongerept Virgental
Easy Going Lienz