Made in Austria: Vöslauer
Mineraalwater uit Bad Vöslau
Tekst: Emely Nobis
Wat is Vöslauer?
Het meest gedronken mineraalwater in Oostenrijk is een 150.000 jaar oude natuurschat, gedurende de ijstijd als regen uit de hemel gevallen boven de Schneeberg bij Wenen. Die neerslag is door vier lagen gesteente naar beneden gesijpeld en heeft op z’n route tal van mineralen opgenomen, zoals kalium, calcium, magnesium, fluoride, natrium. Via ondergrondse bronnen komt het gezonde water uiteindelijk op eigen kracht weer aan de oppervlakte.
Wanneer werd het ontdekt?
Al uit de Romeinse tijd zijn er vermeldingen van een thermale bron in deze regio. In 1775 werd via chemische analyses de geneeskrachtige werking van het water aangetoond en in 1825 ontdekte Beethovens lijfarts Marfatti von Monteregio in Vöslau (Neder-Oostenrijk) de bron waaruit het heilzame water naar de oppervlakte spoot. Rondom deze bron werd in 1873 een thermaal bad geopend waar je tot op de dag van vandaag in het water uit de ‘oorsprongsbron’ kunt zwemmen. Vöslau gaat dankzij het thermale water sinds 1928 als kuuroord Bad Vöslau door het leven.
Wie bottelen deze dorstlesser?
De in 1936 opgerichte vennootschap Vöslauer Mineralwasser GmbH, sinds 2010 onderdeel van de Weense brouwerij Ottakringer. Het bottelen zelf gebeurde lange tijd in een productiehal pal naast het thermale zwembad, maar inmiddels in een moderne fabriekshal aan de rand van Bad Vöslau. Om te kunnen verhuizen, moesten op het bedrijfsterrein nieuwe bronnen worden geboord. De Oostenrijkse levensmiddelencodex schrijft namelijk voor dat mineraalwater alleen direct vanuit de bron mag worden gebotteld – zonder tussentijds vervoer. De nieuwe bronnen liggen op 470 en 660 meter diepte. Toch komt het water dankzij hydrostatische druk zonder te pompen op eigen kracht naar boven. Het water wordt dan eerst van 32 graden afgekoeld tot 20 graden voordat het de fles in gaat. Eenmaal gebotteld worden eventueel koolzuur en smaken als cranberry, guave, lemongrass of Siciliaanse citroen toegevoegd. Daarna worden de flessen gesloten, voorzien van een etiket en verpakt. Dat gebeurt allemaal razendsnel (binnen de minuut) zodat het bronwater dat de consument bereikt zo vers mogelijk is. Op topdagen worden er bij Vöslauer wel twee miljoen liter water gebotteld. Gelukkig maar dat de bron waarschijnlijk eeuwig blijft stromen.
Waarom met de stroom mee?
‘Water stroomt en ook wij moeten met de stroom mee’, aldus de bedrijfsfilosofie van Vöslauer. Zo streven ze in deze tijd naar een steeds duurzamer productie. Wat petflessen betreft zijn ze goed op weg. Al in 2003 is Vöslauer afgestapt van het gebruik van hervulbare petflessen omdat die niet erg milieuvriendelijk zijn: onder meer omdat er bij het schoonmaken veel water en chemicaliën nodig zijn. Sindsdien zetten ze in op glazen flessen én op rPET: gerecyclede pet afkomstig uit gebruikte en ingezamelde flessen. Op het bedrijfsterrein liggen ingezamelde en tot grote vierkante balen geperste flesjes. Die gaan naar PET to PET Recycling in Müllendorf (Burgenland): een bedrijf dat door de gezamenlijke Oostenrijkse drankenindustrie speciaal is opgericht om pet te recyclen. De lege flesjes worden er versnipperd en omgesmolten tot granulaat dat weer de grondstof is voor de pre-form: kleine reageerbuisachtige kokertjes waar de rPet-flessen van worden gemaakt. Dat laatste gebeurt bij Vöslauer zelf. In de fabriekshal staan grote kisten gevuld met Rohlinge (zoals een pre-form hier heet) in diverse kleuren. Ze worden verhit en vervolgens in mallen tot de gewenste vorm en kleur fles geblazen. Dat gaat net als bij het opblazen van ballonnen niet altijd goed. Wat de machines als onbruikbaar uitspugen, gaat met de ingezamelde lege flessen gewoon weer naar PET to PET, wordt opnieuw vermalen tot granulaat voor pre-formen, komt terug naar Vöslauer enzovoorts. De kringloop sluit zich dus altijd. Een meevaller: Vöslauers streven naar honderd procent rPet-flessen in 2025 werd al begin 2020 gerealiseerd. De nieuwe ambitie voor 2025 is nu om dan alleen nog gerecycled verpakkingsmateriaal te gebruiken: dus ook voor etiketten, folie, kratten en glazen flessen.
Waar proef en beleef je het?
Tijdens een rondleiding op het bedrijfsterrein in Bad Vöslau kun je het hele productieproces – van het vullen van de flessen tot het transport richting consument – live gadeslaan. In de zomermaanden (mei-september) zijn de rondleidingen extra aantrekkelijk. Dan eindigen ze namelijk in het prachtige thermaal bad van Bad Vöslau met elegante art-deco architectuur uit 1926. Aansluitend kun je hier dan de rest van de dag gratis doorbrengen en een duik nemen in het ‘groene bekken’, gevuld met mineraalwater uit de oorsprongsbron.
Rondleidingen bij Vöslauer (Quellenstraße 1 in Bad Vöslau) zijn het hele jaar door mogelijk, van mei-september inclusief rondleiding en toegang tot het thermaal bad.
Vöslauer: Quellenstraße 1 in Bad Vöslau, vöslauer.com
Thermaal bad: Maital 2 in Bad Vöslau, thermalbad-voeslau.at
Piatnik
Gmundner Keramik
Schlumberger Sekt
Klokkengieterij Grassmayr
Vöslauer Mineraalwater
Steiner1888 Loden
Sacher-Torte
Doppelmayr kabelbanen
Thomastik Infeld
Snaren
Stiegl
Bier
Voestalpine
Walde
Ambachtelijke zeep
Fischer Ski’s
Wolford
Bodyware
Wiener Silber Manufactur
Steyr Tractoren
Stroh Rum
Lobmeyr Kroonluchters
Sonnentor Kruiden en thee
Riess
Email kookgerei
Augarten Porselein
Weense
sneeuwkogel
Giesswein
Gewalkte mode
Riedel
Glazen